Provinciale wegenprojecten

In 2018 is de Westlandroute, die de Veilingroute (N222) met de N213 verbindt, als een van de laatste projecten van het wegenproject Westland geopend. In het project Rijnlandroute vorderen de werkzaamheden volgens planning. Bij het hoofdcontract (N434) is de categorie 1 leiding van de Gasunie verlegd. Voor de in januari 2018 besloten snelfietsroute door Knoop Leiden West is overeenstemming bereikt met de aannemer zodat deze kan worden gegund. De machtiging voor aanbesteding voor het contract voor de Tjalmaweg is in 2018 gestart. De verbreding van de A4 tussen de Vlietlanden en Leidschendam, die op verzoek van het ministerie is meegenomen in het project, is in november opengesteld. Tot slot is met Rijkswaterstaat een overeenkomst gesloten voor het toekomstig tunnelbeheer van de N434.
Voor het project Bereikbaarheid Haarlemmermeer-Bollenstreek (Duinpolderweg) hebben Provinciale Staten (PS) van Zuid-Holland op 19 september 2018 gekozen voor het Voorkeursalternatief. Daarbij is de ruimtelijke reservering voor het doortrekken van de nieuwe verbinding tot aan de N206 vervallen en zal een voorstel worden gemaakt voor fiets en langzaam verkeer.

Voor de N211 (Wippolderlaan) is in 2018 een nieuw uitvoeringsbesluit genomen inclusief aanvullend budget. Provincie en gemeente Westland hebben besloten om de oorspronkelijke variant aan te vullen met een verdiepte ongelijkvloerse kruising met de N222 Veilingroute, voorgesteld door het burgerinitiatief. Voor de kruising N214/N216 en de N215 (Doorstroming en verkeersveiligheid) zijn uitvoeringsbesluiten genomen.

Beheer en Onderhoud wegen

In 2018 zijn reguliere onderhoudsprojecten aan provinciale wegen uitgevoerd. Er is onder meer gewerkt aan de N492 (Albrandswaard), N496, N210 (Bergambacht – Schoonhoven) en de N211 (zie ook investeringsimpuls). Daarbij zijn verschillende functionele verbeteringen meegenomen om de verkeersveiligheid en doorstroming te verbeteren. Een voorbeeld daarvan is de reconstructie van de N444 (tussen de A44 en Voorhout) waarbij onder andere het wegvak is verbreed en de ruimte tussen weg en de vaart en het fietspad is vergroot. De werkzaamheden zijn uitgevoerd zonder lange afsluitingen waardoor de overlast voor de omgeving beperkt is gebleven.
In het kader van dagelijks beheer en onderhoud is op 8 november 2018 een nieuw gezamenlijk steunpunt (met Rijkswaterstaat en de gemeente Delft) geopend. Hier is ook de gladheidsbestrijding ondergebracht. Door de gladheidsbestrijding te centraliseren is een grote efficiencyslag gemaakt. Dit heeft geresulteerd in minder strooiroutes, waardoor ook minder gladheidsmaterieel en onderhoud nodig is. De locatie in Delfgauw is energieneutraal en voldoet aan de laatste milieu wet- en regelgeving.

Afspraken Meerjarenprogramma Infrastructuur, Ruimte en Transport (MIRT)

Voor Zuid-Holland is de bereikbaarheid van internationale knooppunten zoals de haven van Rotterdam, luchthaven Schiphol en de Greenports in Westland en Oostland van groot belang en heeft dan ook specifieke aandacht. De afspraken met het Rijk worden jaarlijks in het bestuurlijk overleg MIRT vastgelegd.
In 2018 is de startbeslissing voor de A15 Papendrecht – Gorinchem genomen en is de verkenning gestart. Dit geldt ook voor de A12 Gouda - de Meern en A4 Burgerveen. Tevens is de provincie mede-opdrachtgever voor verschillende onderzoeken die zijn gestart. Voorbeelden hiervan zijn de verkenning Central Innovation District-Binckhorst (CID) en Oeververbinding Rotterdam (MIRT verkenning is gestart), de werkplaats Metropolitaan OV en verstedelijking en Gebiedsuitwerkingen Logistieke bereikbaarheid Westland en bereikbaarheid Zoetermeer en Voorne Putten. Maar ook de MIRT goederencorridors, waaronder de Verkenning A15 en vrachtwagenparkeren. Ook zijn er afspraken gemaakt over de korte termijn aanpak Rotterdam - Den Haag voor 2019 en over de realisatie van viersporigheid bij station Schiedam en de daarmee samenhangende intercitystatus.
Voor de verbreding A20 Nieuwerkerk a/d IJssel – Gouda heeft op verzoek van de provincie en overige regionale partijen en het ministerie van I&W besloten de realisatie hiervan met maximaal 2 jaar te versnellen. De eerder bedachte voorfinanciering van het project blijkt niet nodig en de provincie hoeft enkel bij te dragen aan de voorbereidingskosten.

Verkeersveiligheid

Via het Regionaal Ondersteuningsbureau Verkeersveiligheid (ROV) heeft de provincie in 2018 weer gedragsbeïnvloedings-activiteiten voor verkeersveiligheid uitgevoerd. Onder het centrale thema “Maak een punt van Nul verkeersslachtoffers” zijn de programma’s quotSchool op Seefquot en quotTotally Trafficquot en landelijke verkeersveiligheid campagnes (zoals bijv. BOB) voortgezet. Het programma Fietsveiligheid is gestart. Met “Maak een punt van Nul verkeersslachtoffers” wordt ingezet op gedragsverandering van de verkeersdeelnemers door middel van educatie, communicatie, campagnes en voorlichting. Veel (nieuwe) wethouders en bedrijven zetten zich in de regio’s in als ambassadeur voor verkeersveiligheid.

Fiets

Fietsen levert een belangrijke bijdrage aan de bereikbaarheid en leefbaarheid van de provincie. Daarom is geïnvesteerd in goede fietspaden en fietsroutes. Zo zijn 13 fietsprojecten afgerond in 2018, bijvoorbeeld tussen Kinderdijk en Nieuw-Lekkerland, Den Haag en Leidschendam-Voorburg, Naaldwijk en Rijswijk. Voor de snelfietsroute F15 IJsselmonde zijn o.a. nieuwe fietspaden langs de Verenambachtseweg en Binnenlandse Baan gerealiseerd.

Bij station Voorschoten zijn door subsidies van de provincie extra fietsenstallingen en fietskluizen geplaatst zodat het aantrekkelijker wordt om met de fiets naar het station te komen. Voor 13 andere stations in Zuid-Holland heeft de minister van Infrastructuur & Waterstaat in november bekend gemaakt dat zij in aanmerking komen voor een bijdrage. Voor stations Leiden en Dordrecht zal het Rijk bijdragen in de planontwikkeling. Daarmee zijn de middelen beschikbaar om de realisatie van extra fietsenstallingen verder voor te bereiden.
Ook kregen de verschillende fietspaden langs de kust (van Hoek van Holland tot de noordelijke provinciegrens) een opknapbeurt. Daarbij zijn de borden langs het fietspad vervangen voor CO ₂ -neutrale exemplaren van bamboe. Ook is op het fietspad langs de N217 tot tevredenheid van gebruikers kantmarkering toegepast om het fietspad comfortabeler en veiliger te maken en worden er 100 nieuwe bankjes geplaatst langs fietspaden zodat (vooral recreatieve) fietsers een mogelijkheid hebben om uit te rusten.
In 2018 is ook de Toekomstagenda snelfietsroutes opgesteld. Daarin is onderzocht op welke verbindingen nog een grote groei van het fietsverkeer mogelijk is.

Vaarwegen

In 2018 is de bereikbaarheid en veiligheid van de vaarwegen verbeterd door o.a. het vervangen van oevers (totaal 7.636 meter) door een constructie die sterker en onderhoudsarmer is en langer meegaat. Het betreffen meerjarige projecten waarvan delen al in 2018 zijn gestart of uitgevoerd. Zo is gestart met de vervanging van delen van de oevers van de Delftse Schie in Delft en het Rijn-Schiekanaal bij Rijswijk. Ook de westelijke oevers van de Gouwe worden duurzaam vervangen. Tussen Waddinxveen en Boskoop en nabij Alphen aan den Rijn zijn al een aantal delen opgeleverd. Ook aan bruggen en sluizen is gewerkt in 2018. Er is gestart met de werkzaamheden aan de sluis Leidschendam en aan 2 bruggen in Leiden en Leiderdorp (de Zijlbrug en de Spanjaardsbrug).
Naast onderhoudswerkzaamheden zijn maatregelen genomen om de doorstroming op de vaarwegen en het Goederenvervoer over water op een innovatieve manier te verbeteren. De provincie is de afgelopen jaren koploper geworden op het gebied van vaarweginnovaties en heeft samen met Rijkswaterstaat en kennisinstellingen het fundament gelegd voor autonoom varen. Zo zijn in het kader van Blauwe Golf Verbindend data uit verschillende informatiesystemen samengebracht in een database. Op die manier komt veel reisinformatie bij elkaar en die gegevens worden in realtime doorgegeven aan reizigers op het water en op de weg. Schippers en automobilisten kunnen via realtime-informatie anticiperen op de opening van de brug. In het verlengde daarvan is de app RiverGuide.eu actief geworden in 2018. Deze app is zowel voor de recreatie- als binnenvaart en bevat actuele informatie over routes, kruispunten en brugopeningen. Hiermee heeft de provincie de 2e plek behaald bij de Computable awards in de categorie ICT project van het jaar binnen de overheid. Tot slot is door het platform Green Award het eerste Platinum label voor zero emissie varen uitgereikt.

Binnen de Groene Corridor heeft de provincie samen met de omgeving gewerkt aan de Programmatische Aanpak Gouwe om een betere bereikbaarheid (weg en water) rondom de Gouwe te realiseren. Dit heeft geleid tot een aantal maatregelpakketten voor weg, water, fiets en openbaar vervoer die verder worden uitgewerkt.

Luchtvaart

De aandacht voor luchtvaart is voor de provincie in 2018 toegenomen. De balans tussen bereikbaarheid, leefbaarheid, de woningbouwopgave en energietransitie speelt bij dit onderwerp een belangrijke rol. Zowel Schiphol als Rotterdam The Hague Airport (RTHA) groeien in aantallen passagiers, wat overlast voor de omgeving met zich meebrengt.
In 2018 is een proces gevoerd om te komen tot een nieuw luchthavenbesluit voor RTHA. Dit proces is nog niet afgerond. In 2018 is tevens in de Omgevingsraad Schiphol geprobeerd om tot een akkoord te komen met belanghebbenden over de toekomstige ontwikkeling van Schiphol. Ook dit proces is in 2018 nog niet afgerond.

Het Rijk is gestart met een participatietraject rond de herziening van de Luchtvaartnota en de Luchtruimherziening. Hiermee wil het Rijk het beleid voor de komende decennia maken. De provincie Zuid-Holland heeft belang bij inbreng en is actief bij de totstandkoming van deze trajecten.
Deze ontwikkelingen hebben extra inzet gevraagd van de provinciale organisatie.

Beter Benutten

In 2018 is gestart met samenwerking tussen regionale overheden en het Rijk voor een betere benutting van het spoor in de planvorming Metropolitaan OV en verstedelijking. Ook is voor het gebiedsprogramma Duurzame Bereikbaarheid Rotterdam - Den Haag een eerste tranche met korte termijn-maatregelen gestart. Dit betrof onder andere het opzetten en uitvoeren van publiekscampagnes, werkgevers- en gebiedsaanpakken (anders reizen en spitsmijden) en logistieke efficiency (transportbedrijven). Voor Smart Mobility is in IPO-verband een position paper geschreven wat als basis dient voor verdere uitwerking binnen Zuid-Holland.

Dynamisch Verkeersmanagement (DVM) is verder geprofessionaliseerd (start 24 uur-bereikbaarheid, integratie DVM wegen en vaarwegen, zie Blauwe Golf Verbindend) en daarbij is het concept “slimste centrale” verder uitgewerkt. Op operationeel vlak en in samenwerking met andere wegbeheerders, bedrijfsleven en maatschappelijke organisaties in Zuid-Holland, is gewerkt aan het intelligent maken van verkeersregelinstallaties (zogenaamde intelligente verkeersregelinstallaties of IVRI’s).

Het project om de beweegbare kunstwerken op afstand te bedienen is in 2018 afgerond. Alle bruggen, ook van andere overheden, op belangrijke provinciale vervoerscorridors zijn aangesloten op centrale bedienposten. De aansluiting is robuust om in geval van calamiteiten de bediening te waarborgen. Naast veilige, leveranciersonafhankelijke, gestandaardiseerde en gecertificeerde techniek is het mogelijk geworden de bediening (real-time) af te stemmen op de beschikbare capaciteit op de weg en het water en zo invulling te geven aan corridormanagement.

Financiering

In de afgelopen jaren zijn daarnaast verbeteringen opgestart en doorgevoerd met betrekking tot sturing op de (financiële) programmering en het prognosticerend vermogen (voorspellen). In 2018 is verder gegaan met het scherper sturen op realistische prognoses op basis van risicodossiers en de ervaringen in voorgaande jaren. Dit heeft ertoe geleid dat het voorspellend vermogen bij projecten in het PZI is verbeterd.

Het Rijk is systeemverantwoordelijk en daarmee verantwoordelijk voor de investeringen in het hoofdrailnet. De provincie heeft door advisering, lobby en bestuurlijke druk gezorgd voor het op de agenda zetten en houden van een aantal concrete projecten die een bijdrage leveren aan de bereikbaarheid van Zuid-Holland per openbaar vervoer. Daarbij is gebruik gemaakt van de overleggen en agendering in het BO MIRT en de landelijke OV- en Spoortafels.

De provincie heeft met het Rijk, de MRDH en regiopartners in verschillende beleidstrajecten gesproken over de Schaalsprong in het Metropolitaan OV. Het Metropolitaan OV levert een belangrijke bijdrage aan het ruimtelijk-economisch vestigingsklimaat, de leefbaarheid in steden, het terugdringen van congestie op de weg en een betere bereikbaarheid. Als onderdeel van het Gebiedsprogramma Bereikbaarheid Rotterdam Den Haag is gestart met de Werkplaats Metropolitaan OV, Ruimte en Duurzaamheid.
Door een gezamenlijke voorbereiding vanuit de Verstedelijkingsopgave, de opgave van Next Economy en Energietransitie is een stevige basis gelegd voor afspraken van Rijk en regio over het OV.
Bij de ontwikkeling van de beleidskaders van de aanbesteding van de concessie Zuid-Holland Noord en het
contract van de Waterbus is en wordt nadrukkelijk de samenwerking met lokale partijen gezocht, zoals regio’s en gemeenten.
Met gemeenten, reizigersorganisaties en vervoerders is gesproken over verschillende uitvoeringsaspecten van de R-net verbindingen en voorzieningen. Voor de R-netverbinding Alphen aan den Rijn - Schiphol zijn aan beide zijden van de N207 busstroken aangelegd, zijn bruggen vervangen en kruispunten verbeterd. Deze zijn in 2018 geopend.

Voor de R-net en HOV-verbindingen in de Drechtsteden en Alblasserwaard is gekozen voor een integrale aanpak. Haltes, fietspaden, fietsenstallingen en andere voor en na-transportvoorzieningen worden in samenhang en tegelijk aangelegd. De eerste halte- en weginfrastructuur is in december 2018 in gebruik genomen, samen met de start van de nieuwe concessie.

In de concessie Zuid-Holland Noord is in de gemeente Leiden als proef de museumbus gaan rijden. Deze nieuwe lijn wordt mede gefinancierd door de gemeente en Arriva. Op en bij het terrein van Esa-Estec zijn in 2018 de eerste stappen gezet om te komen tot een proef met autonoom rijdende voertuigen. De provincie wil hiermee ervaring opdoen met deze vorm van aanvullend openbaar vervoer.

Om alle inwoners van Zuid-Holland te laten profiteren van de financiële ruimte in de begroting, zijn naast de opcenten voor de autobezitters ook de tarieven in het regionaal openbaar vervoer verlaagd. Hiermee is invulling gegeven aan amendement 578.

De provincie werkt ook aan verbeteren van comfort op haltes. Mede naar aanleiding van de in Provinciale Staten ingediende motie om de haltekwaliteit te verbeteren, is samen met wegbeheerders en consumentenorganisaties een onderzoek gestart hoe de halte van de toekomst eruit moet zien. Ook is via het programma Start-up in Residence gewerkt aan nieuwe halteconcepten. Twee concepten die worden onderzocht zijn een 3D-geprinte halte en de mogelijkheid om pakketjes bij haltes af te halen.

Personenvervoer over water is in ontwikkeling. De provincie heeft met de Drechtsteden, gemeente Rotterdam, Metropoolregio Rotterdam - Den Haag en het Havenbedrijf Rotterdam de koers uitgezet voor de Toekomst van het personenvervoer over water. De ontwikkelkansen in het gebied tussen Gorinchem en Maasvlakte zijn onderzocht in het Vervoerswaardeonderzoek. Daarnaast is een benchmark voor duurzaamheid voor de Waterbus opgesteld. Dit was belangrijke input voor het beleidskader Waterbus, dat in 2018 is vastgesteld door Provinciale Staten.
De proef met de spits- en daldiensten van de Waterbus was een succes. Daarom zijn deze ook in 2018 gecontinueerd.